Kemeraltı’ndan kimler geldi kimler geçti

Kumrucu Hüseyin’den, kaleci Ali Artuner’e, Türkiye’nin en ünlü börekçileri arasında yer alan Atıf Gönülşen ve Gümülcineli Ali Usta, Ekiz Zeytinyağı Fabrikası, Türkiye’nin ilk Çocuk Koruma Evi, Güreş İhtisas Kulübü tarihi çarşının sembol isimlerinden sadece birkaçı

70 YIL ÖNCE KEMERALTI / GÜRKAN ERTAÇ

Türkiye’ye fast-food’da kumruyu getiren Kumrucu Hüseyin Pekmen’in dükkanı (Şimdi Çeşme’de yaşıyor), daha sonra orada Göztepeli ünlü kaleci Ali Artuner, kardeşleri Abdullah ve Adil Artuner’in ayakkabı mağazası olarak işletildi. Yanı sıra, Altay Kitabevi Musaffa ve Müzeyye kardeşler, yanında Petek Dönerci, Butik İrfan (Gazeteci Feridun Sunay’ın oğlu İrfan Sunay) daha sonra Besler Şarküteri, onun yanında saatçi Talat Saatman ve İstanbul Bankası Kemeraltı Şubesi vardı. Şimdi orada Sakıpağa’nın süt mamulleri mağazası bulunuyor. Karşıda ünlü börekçi Atıf Gönülşen’in herkesçe tanınmış börek dükkanı. Babası Atıf Bey’den bayrağı devralan oğlu Timur Gönülşen ismini göndere çekti. Bonjour Restoran’ın yanısıra şimdi Kordon Otel’le İzmir Ekonomisine önemli katkı yaptı, yapıyor.

İLK ÇOCUK YURDU

Salepçioğlu Camisi’nin altında İzmir Güreş İhtisas Kulübü vardı. Ünlü güreşçiler, Dünya ve Olimpiyat ikincisi Muhlis Tayfur, M. Ali İslioğlu, Mazhar Can, Necip Kalkan (Eski Ticaret Odası Meclis Başkanı) ve İsmail Hışım hep oradan yetişti. Yanında da İzmir’in ilk çocuk bakım yurdu vardı. Düşünün; o devirlerde çocukların kötü yollara düşmemesi için varlıklı kişilerin katkılarıyla çocuklar barındırılırdı. Şimdi sokak çocukları için aynı özen ve ilgiyi gösterebiliyor muyuz ? Sanmam. Salepçioğlu Camisi’nin karşısında Gümülcine’li Ali Ersoy Usta’nın KEMERALTI BÖREKÇİSİ dükkanı vardı. Türkiye’de hiçbir yerde bulunmayan sebzeli yaz böreği yapardı, kapış kapış giderdi, yetiştiremezdi. Müşteriler arasında eski Cumhurbaşkanları İsmet İnönü, Turgut Özal, Başbakan Tansu Çiller ve CHP Eski Başkanı Erdal İnönü’nün bulunmasıyla övünürdü, fotoğraflarıyla dükkanı donatmıştı. Salepçioğlu Camisi’nin önündeki boş alanın yanında, o devirlerde önemli firmalar arasında sayılan Ekiz Zeytinyağlarının sahibi Hüsnü Ekiz’in yağ imalathanesi vardı. Oğlu Muhittin Ekiz, Göztepe’nin efsane dönemlerinin önemli yöneticileri arasındaydı. FİFİ Oyuncakçı Aksekili Abdullah Bey, Ziya Büyüktekeli’nin züccaciye dükkanı, 6 ve 12 voltluk piller satan mesçi Veli Tevfik’i hatırlıyoruz. Hamit Paksoylu’nun taş ekmek fırını semtin ekmek ihtiyacını giderirdi.

SEMBOL KARAKOL

Kemeraltı Polis Karakolu, semtin sembolleri arasındaydı. Eskiden emniyetteki, müdür, amir, polis ve bekçiler o zamanlar herkesle, özellikle gazetecilerle çok samimiydi, İzmir’in nüfusu az olduğu için de herkes birbirini tanırdı. Birileri kavga mı etti, kesinlikle mahkemeye taşınmaz, karakoldaki polislar, hatta bekçiler işi çözer tarafları barıştırırdı. Şimdilerin ünlü spor yazarı Atilla Gökçe’nin babası da Emniyet Önemli İşler Şube Müdürüydü. Demokrat İzmir Gazetesi’nin sembollerinden Özdemir Hazar aracılığıyla oğlunu gazeteci yapmıştı, Gökçe İstanbul’da mesleğinde büyük aşama yaptı, Spor Yazarları Derneği Başkanlığında bulundu. Karakolun karşısında Kemeraltı Camii’nin sebilinden buz gibi şifalı Osmanağa Suyu’nu içmeden geçmek olmazdı.

Elektronik Mağazalar bundan 70 yıl önceki devirde Kemeraltı’nın görülmesi, gezilmesi olmazsa olmaz mağazalarıydı. M.Alim Şenocak, oğulları Sabahattin ve İsmet Şenocak iz bırakanlar. Şenocak’lar Türkiye’nin ilk soğutucu, dondurucu ürünlerini imal eden firmaydı. Cihat Aksel de elektronik ürünlerin aranılan firmasıydı. Şenocak’ın yanında AKBANK Başdurak Şubesi vardı. Karşılarında İzmir’in en ünlü fotoğrafçısı Hamza Rüstem (Pasaja adı verildi), radyocu Muzaffer Yıldırımkal, yanında dönerci Fehmi ve Ömer Eriştürk kardeşler, köşede kasap Vefki Yenikan, oğlu Namık Yenikan, yanında Tekel Bayii Rifat Bey, oğlu İsmail, Başdurak Camii altında köşede babam Ali Ertaç’ın Memurlar Bakkaliyesi, memurlara karneyle veresiye verir, maaş alınca öderlerdi. O zaman insanlar dürüsttü, üstüne yatmazlar getirir öderlerdi, sonra yıllar geçtikçe işin çivisi çıktı. Dükkanımızdaki kalfalar, Rıza Atuna ve Süleyman Akyurddaş daha sonra Başdurak Camisi altında uzun yıllar kendi işletmelerini kurup ticaret yaptılar. Hemen yanımızda Camialtı İnşaat Malzemeleri sahibi Mustafa Gökçen, Yumurtacı Mehmet Fidan, Balıkçı Hüseyin Bayol, Şenay Kasap Abdül Eregülen ve Kemeraltı’nun gülü Kasap Hasan Güngör sıralanıyor. Tahmis Mustafa Yılmaz (Eskiden kurukahve ve benzeri diğer mamulleri satanlara tahmis denirdi), köşede plakçı Kemal, yanında Filibeli’lerin, Rahmi-Şevket Filibelilerin ticarethanesi-İkisi de Göztepe’de başkanlık yaptı), Piriştineli uncu Faik Acırgan, ayakkabıcı Hüseyin, Kolonyacı Muzaffer-Halil kardeşler ve Rıza Aksüt mandırası.