İZMİR İDADİ MEKTEBİ – İZMİR ADLİYESİ

İzmir İdâdî mektebi Temmuz 1302/1884-5 senesinde kurulmuştur.
Mektep 1304/1886-7 yılında padişah irâdesi ile yatılıya dönüştürülmüş ise de gündüzlü kısmı da öğrenime devam etmiştir. Mektep, merkez vilayetler idâdî programına göre rüştiyeyi de içerdiğinden yedi sınıf üzere kurulmuştur.
Mektepte, gündüzlü öğrenciye mahsus rüşdiye derecesinde ayrıca bir idâdî şube bulunmaktaydı. Mektepten mezun olanlar, mekâtib-i mülkiye ve mekâtib-i hukuk gibi yüksek mekteplere gidebilmekteydiler.
İzmir idâdî mektebi hükümet konağı bitişiğinde denize nâzır konumda idi.
Üç katlı olan binanın birinci katında yemekhane, kiler, depo ve mescit, ikinci katında dershaneler, idare ve muallim odaları, üçüncü katında ise yatakhaneler bulunuyordu. Mektebin arkasında mutfak ile alet odası (Hikmethâne) ile hamam vardı. Öğrencilerin haftada bir defa yıkanmaları zorunlu idi. Mektepte muvazzaf olarak görev yapan bir tabip ile hastane (revir) mevcuttu. İzmir idâdîsinde okuyanların geneli vilayete bağlı sancak ve kazalardan olmakla birlikte, mektepte verilen eğitimin iyi olmasından dolayı diğer vilayetlerden gelen öğrenciler de burada eğitim görüyordu. Bu öğrencilerin yeme ve içme masrafları mektep tarafından karşılanmaktaydı. Yatılı öğrenciler de ücretli ve ücretsiz olmak üzere ikiye ayrılmakta ve ücretli olanlardan yıllık iki lira alınmaktaydı. Ücretsiz öğrenciler ise, her sene vilayet ve vilayete bağlı sancaklarda düzenlenen sıraya göre mektebe alınmaktaydılar.
Aydın Vilayeti İdâdî Mektepleri Preparatory Schools Of Aydın Province
Ertan Gökmen

Yanan eski adliye binasında (bugünkü valilik binasının bulunduğu bölgede) 120 öğrenci ile birlikte 5 yıllık mekteb-i idadi (ilkokul) olarak eğitim-öğretime başlamıştır. İlk müdür Tarih Coğrafya öğretmeni Abdurrahman Bey’dir. 1890 yılında 7 yıllık idadi olmuştur.İkinci meşrutiyetten sonra 1910 tarihinde dönemin Milli Eğitim bakanı Emrullah Efendi zamanında Mekteb-i sultani (lise) olmuştur.

Yunan işgali sırasında, Yunanlılar tarafından adliye binası haline getirilmiş, daha sonra Türk ordusu İzmir’i Yunanlılardan boşalttıktan sonra 1970 yılındaki şaibeli yangına kadar adliye binası olarak kullanılmıştır. Lise ise 1925’den sonra Rum Gündüzlü Kız Okulu’na taşınmış ve halen aynı yerde eğitim vermektedir.