9 Eylül Panayırı

1933 yılının 9 Eylül’ü, İzmir’de muhteşem bir şekilde kutlanıyordu. Daha sabahın ilk saatlerinde onbinlerce kasabalı ve köylü vatandaş, kentin ana caddelerini tiklim doldurmuşlardı. Cadde ve kavsak noktaları, zafer tankları ile süslenmişti. Büyük bir gösteri halinde geçen 9 Eylül törenleri, saat 16.00 civarında sona erdiği zaman, 100.000 kişilik büyük bir kalabalık şimdiki Büyük Efes Oteli’nin bulunduğu eski yangın yerine inşa edilmiş olan sanayi ve ticaret pavyonlarını ziyaret etti. 23 yabancı firma ile 150 yerli kurulusun katıldığı panayırın giriş bilet fiyatları, büyüklere 5 kuruş, küçüklere ise 100 para idi. Panayır 30 Eylül gecesi törenle kapanırken, Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz, su konuşmayı yapmıştı:
“Önümüzdeki sene burası ağaçlandırılacak ve gelecek sene beynelmilel panayır için daha geniş ve ağaçlar içinde güzel bir yer olacaktır. Amacımız geleceğin beynelmilel panayırını yaratmaktır.”
İzmir Fuarı’na giden yolda artik çok önemli ilerlemeler kaydediliyordu. Sergiden panayırlara uzanan süreç, gittikçe gelişiyor ve uluslararası bir nitelik kazanma yolunda umutlar taşıyordu.
Başbakan İsmet İnönü tarafından açılan 1934 Izmir 9 Eylül Panayırı’na İngiltere, Irak ve Sovyetler Birliği resmen katıldılar. 20 gün içinde 286.259 kişinin gezdiği panayıra, 30 yabancı ve 166 yerli kuruluş katılımda bulunmuştu.
1935 İzmir 9 Eylül Panayırı ise, İktisat vekili Celal Bayar tarafından açıldı. 311.009 kişinin gezdiği bu panayırın getirdiği en önemli sorun, artik panayır olgusunun dahi gelişen ekonomik ilişkileri sergileyemeyeceği olmuştu. Yepyeni bir alanda, uluslararası fuara giden gelişmenin temelini atmaktan başka çare yoktu.